กลุ่มกิจการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน

การทำสวนเกษตรธาตุ 4 เป็นรูปแบบการทำการเกษตรแบบหนึ่ง โดยอยู่บนแนวทางการเกษตรยั่งยืน ที่เกิดขึ้นมาจากแนวความคิดของเกษตรกรชาวไทยมุสลิมชื่อ หรน หมัดหลีแห่ง ต.เขาพระ อ.รัตภูมิ จ.สงขลาที่ต้องการดำเนินชีวิตแบบพึ่งพาตนเอง และสอดคล้องกับธรรมชาติ โดยเชื่อว่าทุกสิ่งทุกอย่างมาจากธรรมชาติ เราจึงควรใช้ชีวิตที่เป็นไปในแนวเดียวกับธรรมชาติ และคงสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติไว้ให้มากที่สุด ใช้ประโยชน์จากธรรมชาติเท่าที่จำเป็นและใช้สอยอย่างรู้คุณค่า เป็นแนวทางการทำเกษตรผสมผสานประยุกต์เข้ากับแนวคิดของธาตุ 4 น้ำ ดิน ลม ไฟ ตามหลักศาสนาอิสลามและการแพทย์แผนโบราณ นำต้นไม้ที่มีธาตุต่างกันมาปลูกไว้ในหลุมเดียวกัน โดยให้มีความสมดุลและเกื้อกูลกันตามธรรมชาติ เน้นการเพิ่มผลผลิตโดยไม่พึ่งปัจจัยภายนอก ปฏิเสธปุ๋ยเคมี ยากำจัดแมลงและสารเคมีทุกชนิด ไม่ก่อให้เกิดมลภาวะเป็นพิษและโลกร้อนแต่อย่างไร สอดคล้องกับแนวเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งนายหรน หมัดหลี เมื่อครั้งยังมีชีวิตอยู่ได้พูดอยู่เสมอทั้งตอนบรรยายให้ความรู้และการพูดคุยกับคนทั่วไปว่า การทำเกษตรธาตุ 4 เป็นการทำด้วยตัวเรา ทำในปริมาณน้อยๆ ทำแบบพอมีพอกินและมีความสุข ไม่ต้องเร่งร้อน ไม่ต้องลงทุนมาก ทำไปข้างหน้า อย่าทำถอยหลัง เป็นการเกษตรเพื่อความงามความสงบสุขและเอื้ออาทรต่อชีวิต แต่การทำเกษตรแบบเล็กๆน้อยๆ ของนายหรน หมัดหลีก็ได้พิสูจน์แล้วว่า สามารถรับใช้ชีวิตของนายหรนและครอบครัวให้มีชีวิตที่ดีขึ้นทั้งในด้านเศรษฐกิจและความสัมพันธ์ในชุมชน นอกจากนั้น ภูมิปัญญาด้านการเกษตรธาตุ 4 ยังส่งผลกระทบต่อสังคมภาคใต้ในวงกว้าง ทั้งในกลุ่มเกษตรกรและนักวิชาการ โดยมีผลกระทบต่อแนวความคิดและการนำไปปฏิบัติในการทำเกษตรแบบพึ่งตนเอง