bedo-logo
mnre-logo

กลุ่มกิจการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน

สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน)

-->

วิสาหกิจชุมชนเครือข่ายป่าชุมชนเขาหินเหล็กไฟ

ตำบลระบำ อำเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี

ชุมชนต้นแบบการใช้ประโยชน์และอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่น

ผลิตภัณฑ์ได้รับ BioEconomy Promotion Mark

วิสาหกิจชุมชนเครือข่ายป่าชุมชนเขาหินเหล็กไฟ

ตำบลระบำ อำเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี

ชุมชนต้นแบบการใช้ประโยชน์และอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่น

ผลิตภัณฑ์ได้รับ BioEconomy Promotion Mark

“ป่าชุมชน ต้นกำเนิดของสรรพชีวิต”

        ตำบลระบำ อำเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี เป็นพื้นที่กันชนระหว่างเขตรักษาพันธ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง โดยมีป่าชุมชน ที่ชาวบ้านร่วมกันดูแลรักษา เป็นแหล่งอาหาร และต้นทางของการสร้างรายได้ จากความรู้ด้านสมุนไพร วิสาหกิจชุมชนเขาหินเหล็กไฟ ได้นำความรู้สมัยใหม่มาพัฒนาต่อยอด เพื่อแปรรูปผลิตภัณฑ์สมุนไพร เช่น ครีมมาร์คหน้าสมุนไพรรางจืด สเปรย์ลดบุหรี่จากหญ้าดอกขาว สบู่สมุนไพร เป็นต้นเกิดรายได้ พร้อมไปกับการอนุรักษ์แหล่งวัตถุดิบพืชสมุนไพรในชุมชน

       สภาพพื้นที่ตำบลระบำ อำเภอลานสัก จังหวัดอุทัยธานี พื้นที่แต่เดิมมีพื้นที่ที่มีป่าเป็นจำนวนมาก ประวัติและตำนานของระบำคือ พื้นที่เขาแถวระบำนั้น ถ้าผู้ใดจะเดินทางไปล่าสัตว์แล้วไม่มีการบนบาน ด้วยการรำแล้วจะหาสัตว์ไม่ได้ แต่หากบนบานด้วยการรำถวายแล้วจะหาสัตว์จนแทบหาบกลับไม่ไหว เป็นที่มาของระบำหรือการรำนั่นเอง ประชากรส่วนใหญ่ในตำบลระบำสืบเชื้อสายลาว ซึ่งได้ อพยพมาจากทางภาคอีสาน ปัจจุบันมีเชื้อชาติไทยและนับถือศาสนาพุทธวิถี ชีวิตความเป็นอยู่แบบชนบทซึ่งมีรูปแบบการตั้งถิ่นฐานส่วนใหญ่ ชุมชนมีความหลากหลายของทรัพยากรชีวภาพสมุนไพรเนื่องจากเป็นพื้นที่ซึ่งเป็นแนวกันชนระหว่างเขตรักษาพันธ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง มีกรรมการป่าชุมชนในการรักษาดูแลทรัพยากรป่าชุมชน โดยทำแนวป้องกันไฟป่าและช่วยกันดูแลรักษาป่า ทำให้ป่าฟื้นฟูกลับมาเป็นแหล่งอาหารของชาวบ้านในพื้นที่และใกล้เคียงซึ่งช่วยสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจของชุมชนทุกปี เช่น หน่อไม้ เห็ดป่า ต่อมาชุมชนได้รับการส่งเสริมและสนับสนุนจาก สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) โดยมีการรวมกลุ่มชาวบ้าน 4 หมู่บ้านในบริเวณโดยรอบเขาหินเหล็กไฟเป็นสมาชิกและ มี นายวิเชียร บัวอุไร เป็นประธานกลุ่มฯ และได้สำรวจทรัพยากรที่มีอยู่มากในท้องถิ่นซึ่งพบว่า รางจืด เป็นพืชสมุนไพรเด่นที่สามารถช่วยล้างสารพิษออกจากร่างกาย ซึ่งเป็นสมุนไพรที่เหมาะกับชาวบ้านในพื้นที่เป็นอย่างมาก เนื่องจากมีการใช้สารเคมีในการทำการเกษตรอย่างมากมายและชาวบ้านส่วนใหญ่ก็ไม่รู้ว่าคือสมุนไพรและใช้ประโยชน์อย่างไร ต่อมาชุมชนรวมกลุ่มก่อตั้งเป็นวิสาหกิจชุมชนเขาหินเหล็กไฟ มีสมาชิก จำนวน 105 คน เพื่อแปรรูปผลิตภัณฑ์สมุนไพรเพื่อให้เกิดรายได้ควบคู่กับการอนุรักษ์แหล่งวัตถุดิบพืชสมุนไพรในชุมชน เช่น เครื่องดื่มสมุนไพรรางจืดนอกจากนี้ยังมีการพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์อื่นๆ เช่น ครีมมาร์คหน้าสมุนไพรรางจืด สเปรย์ลดบุหรี่จากหญ้าดอกขาว สบู่สมุนไพร เป็นต้น

ทรัพยากรเด่นของชุมชน

สมุนไพรนานาชนิด เช่น รางจืด หญ้าดอกขาว ซึ่งต้นรางจืดเป็นพันธุ์ไม้ที่มักขึ้นอยู่ตามป่าและเพื่อไม่ให้มีการรุกผืนป่า ชาวบ้านจะเพาะพันธุ์และปลูกต้นรางจืดตามพื้นที่หัวไร่ปลายนา

ภูมิปัญญาท้องถิ่น

เด็ดใบที่กำลังดี คือ ไม่แก่และไม่อ่อนจนเกินไป นำมาล้างน้ำสะอาดก่อนจะนำมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ ผสมกับใบเตย เพื่อช่วยเพิ่มความหอมให้กับชา และนำไปอบแห้งก่อนจะนำมาใส่ในบรรจุภัณฑ์ จากผลิตภัณฑ์ชารางจืดก็ได้มีการพัฒนาไปเป็นเครื่องสำอางทำเป็นครีมมาร์กหน้าดูดสารพิษจากรางจืด ช่วยให้ผิวสะอาด ปราศจากสิ่งตกค้าง ขจัดเซลล์ผิวที่เสื่อมสภาพแล้ว โดยไม่ทำลายผิวชั้นนอก และทำให้ผิวดูแข็งแรง นุ่มชุ่มชื่น และดูอ่อนเยาว์ขึ้น รวมไปถึงสเปรย์ระงับกลิ่นปากหญ้าดอกขาว มีสรรพคุณช่วยระงับกลิ่นปาก ทำให้ลมหายใจหอมสดชื่น และช่วยลดการอยากสูบบุหรี่

ช่องทางการติดต่อ